Systemy detekcji gazów należą do urządzeń zapobiegającym wybuchom. Systemy te sygnalizują pojawienie się niebezpiecznych stężeń gazów a ponadto mogą włączać różne urządzenia wykonawcze ograniczające lub niwelujące zagrożenie wybuchem.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. klasyfikuje urządzenia zabezpieczające przed powstawaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, jako urządzenia przeciwpożarowe
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. nakazuje stosowanie urządzeń sygnalizacyjno-odcinających we wszystkich pomieszczeniach, w których sumaryczna moc grzewcza urządzeń gazowych przekracza 60 kW.
Garaże powyżej 10 stanowisk powinny być wyposażone w wentylację mechaniczną sterowaną detektorami tlenku węgla, garaże o podłodze poniżej poziomu terenu, w których dopuszcza się parkowanie samochodów zasilanych gazem, powinny mieć wentylację sterowaną detektorami LPG.Garaże powyżej 10 stanowisk powinny być wyposażone w wentylację mechaniczną sterowaną detektorami tlenku węgla, garaże o podłodze poniżej poziomu terenu, w których dopuszcza się parkowanie samochodów zasilanych gazem, powinny mieć wentylację sterowaną detektorami LPG.
System detekcji gazów umożliwia wykrywanie i sygnalizowanie wycieku gazów palnych (gaz ziemny – metan, propan-butan) oraz przekroczenia niebezpiecznych stężeń tlenku węgla.
Detekcja gazu to inaczej odczytywanie stężenia danego gazu w powietrzu, zwykle w pomieszczeniu zamkniętym. Odbywa się poprzez detekcję cząstek naładowanych, w materiale roboczym, jakim jest gaz. Jeżeli przez gaz przechodzi cząstka naładowana, wówczas jonizuje go, tzn. odrywa elektrony od atomów. Te z kolei docierają do anody, wytwarzając sygnał elektryczny, który następnie uruchamia sygnalizację akustyczno-optyczną.
Systemy detekcji gazu znajdują swoje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Są niezbędne szczególnie w zakładach produkcyjnych gdzie zachowanie bezpieczeństwa i optymalnych warunków pracy jest kluczowe.
Ponadto detektory gazu wykorzystuje się także na basenach, w oczyszczalniach ścieków czy podziemnych garażach i tunelach.